Essentialisme: De kunst van minder maar beter

Wat is Essentialisme en waarom je er niet meer omheen kunt

In een wereld waar alles dringend lijkt en afleidingen op de loer liggen, is het vinden van rust en richting geen overbodige luxe meer. Essentialisme, een filosofie én praktische methode ontwikkeld door Greg McKeown, draait om het maken van bewuste keuzes. Niet alles is belangrijk. Niet alles verdient jouw tijd. Essentialisme helpt je om het verschil te leren zien tussen wat belangrijk is en wat niet. Het is niet zomaar een productiviteitstechniek – het is een levenshouding.

De kern van Essentialisme is: minder, maar beter. En dat klinkt simpel, maar vraagt moed, helderheid en vooral: oefenen in nee zeggen.

De valkuil van alles willen doen

We zijn massaal overprikkeld en onderpresterend. We rennen van afspraak naar afspraak, van taak naar taak, en proberen ondertussen ook nog een sociaal leven, sport en zelfontwikkeling bij te houden. Wat er gebeurt? We doen veel, maar bereiken weinig. We leven reactief in plaats van bewust. Volgens McKeown leven we dan als een niet-essentiële denker: iemand die alles als belangrijk beschouwt en zich daardoor verliest in onnodige drukte.

Essentialisme is het tegengif. Het leert je om rigoureus te selecteren. Niet op basis van angst, schuld of verplichting, maar op basis van waarde.

Keuzes maken op basis van de essentie

Een essentiële denker vraagt zich bij elke beslissing af: “Is dit de allerbelangrijkste bijdrage die ik kan leveren?” Als het antwoord nee is, dan is het ook echt een nee. Dat betekent dat je niet langer uit plichtsgevoel overal op inspringt, maar doelgericht je tijd en energie inzet op de dingen die er écht toe doen. En dat is niet egoïstisch, dat is leiderschap over jezelf.

In mijn eigen praktijk zie ik vaak hoe moeilijk dit is. Klanten worstelen met keuzestress, zeggen te vaak ja terwijl ze nee bedoelen, en voelen zich daardoor overbelast. Essentialisme is dan een bevrijding. Het geeft niet alleen richting, maar ook rust.

De kracht van vertragen om te versnellen

Een van de meest verrassende inzichten uit het boek Essentialisme is dat je soms moet vertragen om te kunnen versnellen. Dat klinkt paradoxaal, maar is o zo waar. Pas als je jezelf de tijd gunt om stil te staan, te reflecteren en te herijken, kun je vanuit helderheid keuzes maken. En die keuzes maken het verschil tussen opgebrand raken of duurzaam presteren.

Vertragen betekent: tijd maken om na te denken. Ruimte nemen om te voelen. Stilte opzoeken om te kunnen horen wat jouw intuïtie zegt. Want als je blijft rennen, blijf je reageren. Essentialisme helpt je om te leiden in plaats van geleid te worden.

Essentialisme in je dagelijks leven toepassen

Maar hoe dan? Hoe pas je Essentialisme concreet toe in je dagelijks leven? Het begint bij inzicht. Stel jezelf regelmatig deze vragen:

• Waar ligt mijn hoogste bijdrage?
• Wat zou ik kiezen als ik maar één ding kon doen?
• Wat zijn mijn kernwaarden en hoe sluiten mijn keuzes daarop aan?

Daarnaast helpt het om je agenda te herzien. Plan bewust lege blokken in. Gebruik die tijd niet om “bij te werken”, maar om te evalueren en keuzes te maken. Essentialisme betekent ook dat je ruimte maakt om te leven in plaats van alleen te werken of te presteren.

Zelf gebruik ik deze aanpak dagelijks in mijn coachingstrajecten. Niet alleen omdat het werkt, maar omdat het mensen terugbrengt naar hun essentie. Naar wie ze werkelijk zijn, wat hen energie geeft en wat ze willen bijdragen. De rust en focus die dat oplevert, is goud waard.

Essentialisme gaat niet over minder doen, maar beter kiezen

Een veelvoorkomend misverstand is dat Essentialisme je vraagt om minder te doen. Maar dat is niet het doel. Het doel is om de juiste dingen te doen. Dingen die jouw doelen dienen. Die passen bij jouw waarden en verlangens. En ja, dat betekent dat je andere dingen moet laten. Maar dat voelt uiteindelijk niet als verlies – het voelt als bevrijding.

Want hoe zou jouw leven eruitzien als je niet langer alles hoefde te doen? Als je alleen nog maar datgene deed wat écht bijdraagt aan jouw groei, je relaties en je impact? Dat is waar Essentialisme je naartoe leidt.

Mijn ervaring met Essentialisme

Toen ik zelf voor het eerst in aanraking kwam met het boek van Greg McKeown, voelde het alsof iemand de vinger legde op iets wat ik al lang wist, maar nooit concreet had kunnen maken. Mijn agenda zat vol, maar mijn hoofd nog voller. Essentialisme gaf me taal én tools om keuzes te maken waar ik volledig achter stond. Het gaf me grip, richting en – misschien wel het belangrijkste – rust.

Ik pas het nu toe in alles wat ik doe: van het plannen van mijn werkweek tot het maken van strategische keuzes voor mijn bedrijf. Maar ook in mijn rol als vader, partner en vriend. Het helpt me om trouw te blijven aan wie ik wil zijn.

En nee, ik ben geen robot. Ook ik zeg weleens ja op iets wat niet bijdraagt. Maar ik herken het sneller, en herstel sneller. Want ik weet nu: elke ja is een nee tegen iets anders. En dat maakt elke keuze waardevol.

Tot slot

Essentialisme is niet iets dat je van de ene op de andere dag volledig beheerst. Het is een proces van vallen, leren en opnieuw kiezen. Maar het is het waard. Want door bewust te kiezen voor minder, kies je eigenlijk voor méér. Meer rust. Meer impact. Meer voldoening.

Dus als je je overweldigd voelt, je agenda uitpuilt en je het gevoel hebt dat je geleefd wordt: grijp dan terug naar de essentie. En vraag jezelf: wat is nu echt belangrijk?

Misschien is het tijd om niet meer alles te willen.

Maar alleen nog dat wat telt.