Een term die wij allen wel eens gehoord hebben en waar we waarschijnlijk ook ongeveer wel van weten wat de gevolgen ervan zijn, burn-out. Een mens die vanuit logica beredeneert kan vast en zeker zelf invullen dat de letterlijke term “burn-out” is afgeleid van “burned-out”, oftewel “uitgebrand”.
Het is echter niet zo simpel als het lijkt, een burn-out wordt veelal verward met overspannen zijn. Lees ook onze blog wat is overspannen?. Er zijn namelijk meer vragen die opspelen, zoals; wat beleef je eigenlijk precies als je last hebt van een burn-out?
Het schijnt namelijk zelfs zo te zijn dat merendeels van de mensen die hiermee te maken krijgen een burn-out vaak niet herkennen. Welke gevoelens spelen op? Spelen er überhaupt wel gevoelens op?
Vooropgesteld denk ik dat je sterk in je schoenen moet staan en erg zelfbewust moet zijn om überhaupt in te zien dat je “burned-out” bent, laat staan om dat vervolgens te erkennen. Wij leven immers in een maatschappij waarin er bijna geen ruimte lijkt te bestaan voor onze mentale gezondheid.
Wij zullen en moeten altijd maar doorgaan, altijd weer op tijd zijn voor de volgende klus. En natuurlijk, we zullen ook nooit bij de pakken neer moeten gaan zitten. Dit zal de mentale gesteldheid ook zeker niet ten goede komen.
Eerlijk naar jezelf zijn
Aan jezelf daarentegen kunnen toegeven dat je een tijd teveel van jezelf hebt gevraagd en het eigenlijk niet meer trekt, daar is geen kwaad van in te zien. Goed voor jezelf zorgen staat immers niet gelijk aan zoveel mogelijk resultaat behalen, het is het balans tussen je doelen bereiken en zorgen voor jezelf waar een mens zijn geluk uit zal halen. Als je dit nu leest en denkt; “niks is mij ooit teveel, ik kan alles aan.” Zou ik willen zeggen; “prachtig! Strijdlust is absoluut een mooi gegeven.”
Ga echter wel bij jezelf na of dit echte strijdlust is, of dat het puur het ego is dat spreekt. Laten we eens even een uiteenzetting maken. Soms kan een burn-out ook puur en simpelweg betekenen dat je niet datgene aan het doen bent wat je zou willen of zou moeten doen. Sterker nog, mijn persoonlijke overtuiging is dat dit in de mééste gevallen aan de hand is. Je bent, verwijdert van je eigen principes door constant op een plek te zijn waar je eigenlijk stiekem niet wilt zijn, of waarvan de visie haaks staat op jouw eigen visie, normen & waarden. Je onderdrukt daarmee je eigen potentie.
Wat is de definitie van een burnout?
Laten we hier de stelling van Christina Maslach op naslaan; “Een burn-out is een fysiologische aandoening waarbij de patiënt emotioneel en fysiek uitgeput is en weinig tot niets kan presteren.”
Vervolgt door;
“Een burn-out bestaat in haar opvatting uit drie, min of meer samenhangende verschijnselen: uitputting (extreme vermoeidheid), cynisme (afstand hebben van het werk, dan wel de mensen met wie men werkt) en een lager zelfbeeld van de eigen competenties.”
Wat gebeurt er als je een burn-out hebt?
De alom algemeen geaccepteerde bepaling van wat een burn-out precies is, geeft dus aan dat het begint bij zware oververmoeidheid. De oververmoeidheid zorgt ervoor dat je niet meer helder denkt, verder van je eigen kracht verwijdert, bent en daardoor alles om je heen negatiever gaat bekijken en vervolgens ook gaat benaderen. Dit leidt tot het toe-eigenen van een cynische blik op de wereld en vervolgens ook jezelf. Door deze negatieve benadering van de situatie, ontstaat ook het lage zelfbeeld. In plaats van dat er wordt gedacht; “wil ik dit nog wel doen? Zit ik op de goede plek? Put ik mijzelf niet uit?” wordt er vaak (vanuit die negativiteit) een schuld gelegd bij het individu; “Ik kan niets hebben, ik ben zwak, ik kan mijn baan niet aan, dit is te hoog gegrepen voor mij.”
Positiviteit ten opzichte van negativiteit
Hierin is duidelijk het contrast te zien van een positieve benadering tegenover een negatieve benadering van het individu – de “patiënt”. Verwar dit niet met in een slachtofferrol duiken, aangezien dat de negatieve lading alleen maar zal versterken. Bij dit alles zul je dus in het algemeen voornamelijk negatieve emoties en gedachtes ervaren, die je kan specificeren tot zover je wilt. Het ligt dus in de basis bij negatief tegenover positief. Ook komt het voor dat mensen zo opgebrand zijn dat ze pure leegte ervaren en helemaal niets meer voelen. Wat uiteindelijk dus veel op een depressie kan gaan lijken.
Hoe voorkom ik een burnout?
Ga eens in de zoveel tijd na bij jezelf of je op de weg zit waar je wilt zijn. Probeer te reflecteren. We moeten soms dingen doen of ervaren die we niet leuk of prettig vinden, zolang het maar naar ons doel. Maar het kan zijn dat je je doel bent verloren of niet meer weet waar je ambities liggen. Ik kan alleen maar adviseren: ga, opzoek, kijk wat je kwaliteiten zijn. Wees eerlijk en open tegenover jezelf en wees ook kritisch, maar met een zachte hand.
Probeer voor zover in je macht situaties positief te benaderen. Zoals ik al eerder zei, hier moet je enige mate van zelfbewustzijn voor hebben. Anders is het belangrijk om op tijd aan de bel te trekken wanneer je overspanning ervaart. Leef het leven wat jij zelf wilt, niet wat je wordt opgelegd.
Ga naar de huisarts als je klachten hebt.
Wat kan Verblinker voor jou betekenen?
Je las een blog op de website van Verblinker. Mijn naam is Michel Vorstenbosch. Ik verzorg coaching en training voor professionals die willen werken aan hun persoonlijke organisatie. Ik help je om meer grip te krijgen op je tijd en energie. Op mijn website vind je een kennisbank bomvol waardevolle informatie.
Verder kan ik je helpen met:
Het uitblinkerstraject: persoonlijke coaching
Liever concreet aan de slag? Kies voor het uitblinkerstraject van Verblinker. Samen gaan we aan de slag met het verbeteren van jouw persoonlijke effectiviteit. We gaan aan de slag met thema’s zoals persoonlijke waarden, kwaliteiten en talenten, jouw energiegevers en energievreters. Wil je dit via je werkgever laten verlopen, geen enkel probleem? Of heb je een werknemer die je dit traject wilt aanbieden? Ook dit kan.